เมื่อพูดถึงความรักความผูกพันของสัตว์เลี้ยงกับคนเราแล้ว เชื่อว่าหลายคนน่าจะจำกันได้ถึงเรื่องราวสุดประทับใจของควีนเอลิซาเบธที่ 2 ซึ่งทรงโปรดปรานน้องหมาคอร์กี้มาตั้งแต่เป็นเด็ก และเลี้ยงเจ้าหมาขาสั้นพันธุ์นี้มาหลายต่อหลายตัวตลอดชีวิตของพระองค์ แต่เมื่อล่วงเข้าสู่ช่วงอายุหนึ่ง พระองค์กลับไม่ได้หาหมาคอร์กี้มาเลี้ยงแทนตัวที่ตายไป ด้วยอาจเพราะกลัวว่าพระองค์มีพระชนม์มากแล้ว แต่หลังจากเจ้าชายฟิลลิป พระสวามี สิ้นพระชนม์ไปเมื่อปี 2021 ลูกหลานก็ได้หาหมาคอร์กี้มาให้พระองค์เลี้ยงอีกครั้งเพื่อคลายความเหงาและความคิดถึง
เรื่องราวนี้แสดงให้เห็นถึงความสามารถในการเยียวยาจิตใจของสัตว์เลี้ยงที่มีต่อวัย Gen ยัง Active (Pet Therapy for Seniors) ที่ไม่ว่าจะเป็นใครก็ตาม เมื่อได้สัมผัสกับความน่ารัก อ่อนโยน ไร้เดียงสาของสัตว์เลี้ยง เช่น หมา แมว กระต่าย นก ฯลฯ ก็ย่อมมีความสุขตามไปด้วยทั้งนั้น
แต่นอกเหนือจากการเยียวยาทางจิตใจ สัตว์เลี้ยงยังช่วยให้วัยอย่างเรา ๆ มีสุขภาพทางกายดีขึ้นได้อีกด้วย มาดูว่ามีอะไรกันบ้าง
1. เพื่อนคลายเหงา ป้องกันซึมเศร้า
ในประเทศตะวันตก ผู้สูงอายุหลายคนอาศัยอยู่บ้านตามลำพัง โดยเฉพาะเมื่อคู่ชีวิตได้ตายจากไป ส่วนในบ้านเรานั้น แม้ปู่ย่าตายายจะอาศัยอยู่กับลูกหลาน แต่ระหว่างวันที่ลูก ๆ ออกไปทำงาน หลาน ๆ ออกไปเรียนหนังสือ ก็อาจเกิดความเปลี่ยวเหงาและซึมเศร้าได้ การมีสัตว์เลี้ยงอยู่ที่บ้านจึงเป็นเพื่อนแก้เหงาให้พวกเราได้เป็นอย่างดี
2. รู้สึกถึงคุณค่าในตัวเอง อยากมีชีวิตต่อไป
วัยอย่างเรา ๆ นั้น บางครั้งบางคราวเมื่อเป็นฝ่ายนั่ง ๆ นอน ๆ คอยให้ลูกหลานดูแล ไม่มีภาระใด ๆ ต้องรับผิดชอบ ก็อาจหมดแรงขับเคลื่อนที่จะมีชีวิตต่อไป เห็นได้จากหลายคนที่เกษียณจากการทำงาน มักเกิดอาการ “เฉา” จนสุขภาพทรุดโทรมลงอย่างรวดเร็ว แต่หากมีน้องหมาหรือน้องแมวสักตัวให้ได้คอยดูแล ก็เหมือนเป็นการมอบหน้าที่สำคัญให้ได้รับผิดชอบ โดยเฉพาะเมื่อเกิดความรักความผูกพันกับสัตว์เลี้ยงจนรู้สึกเหมือนลูกหลานอีกคนหนึ่ง เชื่อเถอะว่า พวกเราก็มีแนวโน้มที่อยากจะมีชีวิตยืนยาว มีกำลังใจดูแลตัวเองให้สุขภาพแข็งแรง เพื่อจะได้ดูแลเจ้าตัวเล็กเหล่านั้นต่อไป
3. ช่วยให้มองโลกในแง่ดี
Pet Therapy นั้นนอกจากจะมีส่วนช่วยในการเปลี่ยนพฤติกรรมของคนเราแล้ว ยังมีส่วนอย่างมากในการเปลี่ยนทัศนคติ หรือมุมมองที่เรามีต่อโลก โดยผลการศึกษาการใช้สัตว์เลี้ยงบำบัดในผู้ป่วยที่มีปัญหาด้านอารมณ์ พบว่า สัตว์เลี้ยงช่วยส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีความเป็นมิตรมากขึ้น และยังสามารถช่วยลดความคิดในแง่ร้าย ลดการมองโลกในแง่ร้ายได้อีกด้วย เช่นเดียวกับผลการศึกษาในผู้ป่วยโรคซึมเศร้าที่พบว่า ผู้ป่วยซึมเศร้ามีพฤติกรรมใส่ใจตนเองดีขึ้น เนื่องจากสัตว์เลี้ยงช่วยลดความเบื่อโลก เพิ่มความสดใสในชีวิต เติมไฟในการใช้ชีวิตให้แก่พวกเขา
4. กระตุ้นให้เคลื่อนไหวร่างกายมากขึ้น
เมื่ออายุมากขึ้น วัย Gen ยัง Active แบบพวกเรานั้นมักจะ Active น้อยลงมาก ส่วนใหญ่มักจะเดิน ยืน หรือเคลื่อนไหวร่างกายน้อยลง ทำให้ไม่ได้ออกกำลังกายเพียงพอ อันเป็นสาเหตุนำไปสู่โรคภัยไข้เจ็บมากมาย แต่หากเราหาน้องหมาตัวเล็ก ๆ มาเลี้ยงสักตัว เชื่อเถอะว่าร้อยทั้งร้อยก็จะมีแรงจูงใจพาน้องหมาออกไปเดินเล่นข้างนอกเป็นประจำทุกวัน (โดยลูกหลานอาจตามไปดูแลด้วย) แถมเวลาพาหมาเดินในหมู่บ้าน ก็ยังเปิดโอกาสที่จะได้พูดคุยกับเพื่อนบ้านมากขึ้นด้วย เพราะสำหรับทาสหมานั้น เมื่อเห็นน้องหมาก็อยากจะเข้ามาทักทายไม่ว่าจะทั้งเจ้าของหรือน้องหมาด้วยกันทั้งนั้น ส่วนใครเป็นทาสแมว ก็จะได้บริหารร่างกายมากขึ้นเมื่อได้เล่นกับเจ้าเหมียว รวมทั้งเวลาทำความสะอาดกระบะทรายแมวด้วย
5. ช่วงเวลาคุณภาพกับน้องหมาน้องแมว ช่วยลดความดันโลหิต
ความน่ารักไร้เดียงสาของสัตว์เลี้ยงทำให้คนรอบข้างได้ยิ้มได้หัวเราะกันมานักต่อนัก เช่นเดียวกับเวลาที่ได้ลูบขนนุ่ม ๆ เกาพุงนิ่ม ๆ ของเจ้าตัวซนทั้งหลายที่ทำให้เราลืมความทุกข์ในใจไปได้เป็นปลิดทิ้ง การใช้เวลาร่วมกับสัตว์เลี้ยงที่เรารักจึงช่วยผ่อนคลายความเครียดให้กับพวกเราได้เป็นอย่างดี ทำให้ช่วยลดความดันโลหิต รวมทั้งอัตราการเต้นของหัวใจให้อยู่ในเกณฑ์ปกติได้ นี่ยังไม่นับเสียง purr ของเจ้าเหมียว ที่ส่งผลดีมากมายต่อสุขภาพของเราอีกด้วยนะ
อย่างไรก็ตามการนำสัตว์เลี้ยงมาฮีลใจวัย Gen ยัง Active อย่างเรา ๆ นั้น อาจจะต้องเลือกให้เหมาะกับช่วงวัยของพวกเรากันหน่อย ต้องเลือกด้วยว่าสัตว์เหล่านั้นอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุได้หรือไม่ หากเป็นน้องหมาก็ควรเป็นน้องหมาพันธุ์เล็ก ไม่ใช่น้องหมาพันธุ์ใหญ่ที่บ้าพลัง วิ่งทั่วบ้านชนข้าวของพังเสียหาย หากวิ่งชนจนพวกเราหกล้มก็จะกลายเป็นเรื่องใหญ่ไปอีก
ส่วนอีกเรื่องที่สำคัญไม่แพ้กันคือความพร้อมในการเลี้ยงสัตว์ของแต่ละบ้าน ไม่เพียงแต่เราจะได้รับการฮีลใจจากน้องหมาน้องแมว แต่ยังต้องดูแลในสวัสดิภาพของสัตว์ด้วย เพราะแน่นอนว่าจะต้องมีค่าใช้จ่ายในการดูแล ทั้งค่าอาหาร ค่ายา ค่าหมอ ในกรณีสัตว์ป่วย หากใครยังไม่มั่นใจในการรับเลี้ยงน้องหมาน้องแมว อาจลองไปที่ศูนย์สัตว์บำบัดดูก่อนเพื่อเป็นการทดลองก่อนเลี้ยงจริง ตรงนี้ก็จะช่วยได้ดีกว่าเอามาเลี้ยงแล้วกลายเป็นภาระ จนต้องเกิดเหตุการณ์น่าเศร้าอย่างการนำสัตว์ไปทิ้งอย่างที่เราเห็นตามข่าวทุกวันนี้
“ไม่มีใครควรถูกทิ้งให้เผชิญกับความเจ็บปวดตามลำพัง ไม่ว่าจะเป็นสัตว์หรือผู้สูงอายุ หากเลือกได้ก็คงไม่อยากเจ็บปวดและตกเป็นภาระของใคร” จริงแท้แน่นอนเป็นที่สุดเลยล่ะว่าไหม
เอกสารอ้างอิง: กรุงเทพธุรกิจ. (2567, กุมภาพันธ์, 7). ‘สัตว์เลี้ยง’ ไม่ใช่แค่น่ารัก แต่ยังช่วยบำบัดจิตใจและร่างกาย (2567, สิงหาคม, 29) https://www.bangkokbiznews.com/health/well-being/1112113